Сәгыйть Сүнчәләй

 

ШИГЫРЬЛӘР

 

КЕМ ҖЫЛЫЙ?

 

Кем җылый, аһ, кем җылый, ул кем — адәмме[1], җенме ул?

Кем җылый, кем? Илме, җилме? Ник җылый соң төнлә ул?

Кимме ул, мескинме ул? Әллә ятим, әллә гариб...

Ник җылыйсың, әйт, җаным, ник син җылыйсың, нәрсә дип?

 

Тән караңгы, төн усал, салкын, явыз, дәһшәтле тән...

Кем син, әйт, кем син? Җаным! Төнлә җылыйсың ни өчен?

Төн усал, бәгърем, җылавыңны синең ул аңламас,

Аңласа да — җә көләр, җә көлмәс, әмма санламас.

 

Төн көләр, төн вәхши ул, яхшым, көләр ул, рәнҗетер!

Кил миңа, кил-кил, җаным, кер куйныма, шикләнмә, кер!

Мин кочыйм, син бәгъремә ныграк кысыл — бәгърем, җылы.

Ул җылы эл дә, җаным! Ул эл дә шул мәзлум колы...

 

Кил, кочыл, ныграк кысыл... рәнҗе, җыла, тик каргама, ... Читать дальше »

Кил, күрим рәүшан[25] йөзеңне ач, җаным,
Син — минем кәгъбәм, мөнәүвәр[26] идеалым.
Бир кулыңны, дөнья синсез һич миңа!
Бетте сабрым, калмады һич дәрманым.

Син беләсең бит диванаң көрбәтен[27],
Күзләремне күр минем, күр хәсрәтен!
Әйт, сөендер. Мин көтәм тетрәп, янып,
Кальбемә[28] иңдер бәшарәт[29] рәхмәтен.

Мәңге моңсыз булды кальбем әллә ник
Сөйләмикме, әйе, аны сөйләмик.
Кил, сөендер, дилбәрем, кил, шат булыйк,
Кил, көлик, сөеник, сәгадәтләр телик.

Никадәр көттем сине ялгыз, ятим,
Сагышың берлән генә мәңге яшим.
Ике куллап тот башымны, сөй, җаным,
Күзләрем йомдыр, дәһаның[30] бер үбим. 

Кыз-хатыннар күз яше берлән юылган илемез,
Кыз-хатыннар хәсрәте берлән моңайган динемез.

Күз яшен безгә сөт урынына имезгән әнкәмез,
Инде без дә Зәүҗәләрне егълатамыз һәммәмез!

Әй, яраннар! Сез хатын-кызларны һич кимсетмәңез!
Рәнҗемәсен сезгә шәфкатьле анаңыз, зәүҗәңез!

Әй, газиз кардәшләрем! Мәүла бүләк биргән хатын,
Кил — яшик һәйбәт! Аяк астка аның салмыйк хакын.

Кил — матурлыйк гомеребезне! Күрсәтик без нур аңар!
Ул да булсын шат-бәхетле, кайгы-рәнҗеш булмасын!

Коткарыйк золмәт эченнән — зинданыннан без аны!
Җимерелеп төшсен, кырылсын вәхши золмәт зинданы!

Ул иректә — яктыда үссен бәхетле гөл кебек,
Пәрдәсез — пакьлек, сәгадәт берлә нурлансын җаны.

Ул караңгы бүлмәдә ялгыз сүнә, ялгыз кибә
Ни түзем берлән йөрәге рәнҗүсез, аһсыз тибә!

Ул ишектән алмый күз... бизгәк белән ул калтырый,
Нинди зур янгын газаплы күзләрендә ялтырый!

Әллә кайларда гизә нурлы мөкатдәс уйлары,
Нинди дәрт берлән чыгадыр күкрәгеннән җырлары!

Әллә кайда — әллә кайда ул матур таңнар күрә,
Ул сүнә ялгыз, бетә ялгыз... көлә һәм җөткерә...

Кич иде. Чыктым шәһәргә,
Яктыга чумган шәһәр.
Кайгылы йөзләрне нурлый
Шат күңелле шөгъләләр[11].

Бер хатын күрдем. Мине ул
Дәште ямьле җылмаеп.
Ал йөзе балкый иде ут
Яктысында нурланып.

Күзләрендә инде күркәм
Җан нуры сүнгән иде.
Инде гыйффәтсез гомергә
Мескинем күнгән иде.

Ни? » — дидем... «Ә йдә! » — диде ул.
Бармадым — уфтанмады.
Ут нурына ул карады,
Бирдем акча — алмады.

Син бәхетлеме? » — ., дидем мин,
Ул, көлеп ,«Ә йе », — диде...
Күзләренә... күзләренә
Канлы яшь тулган иде.